Hoekse lijn - Vlaardingen in beeld en verhaal

Op initiatief van de Stadsregio Rotterdam wordt de Hoekse Lijn getransformeerd tot Light Railverbinding en gekoppeld aan de Calandlijn van het RET-metronet. Hiervoor is in 2002 ten westen van station Schiedam Centrum al een aansluiting aangelegd. In Hoek van Holland wordt de lijn met ruim een kilometer doorgetrokken naar het strand. De nieuwe vervoersvorm maakt het mogelijk om, door middel van meer haltes en een hogere frequentie, aan de groeiende vervoersvraag te voldoen. Bijzonder aan het project is dat het traject van Schiedam tot Vlaardingen toegankelijk blijft voor goederenvervoer. Hiervoor wordt bij de haltes Schiedam Nieuwland en Vlaardingen oost een zogenaamd strengelspoor langs de verbrede perrons aangelegd. Vanaf Vlaardingen Oost rijden de goederentreinen over een eigen spoor. De ombouw van de Hoekse Lijn tot metrolijn is volgens plan september 2017 gereed. Door verschillende oorzaken rijden de eerste metro's pas in februari 2018 over de verbinding.

Nadat in 1893 het enkelsporige deel van Maassluis tot aan Hoek van Holland Eindpunt was aangelegd en geopend, kreeg de spoorlijn de status van hoofdspoorweg. Er mochten nog steeds lokaaltreinen rijden. In dat zelfde jaar werden de bogen bij Vlaardingen en Maassluis verruimd, zodat de internationale boottreinen sneller door deze bogen konden rijden. Weer twee jaar later wordt de Hoekse Lijn enkele honderden meters doorgetrokken naar het strand. Omdat Hoek van Holland Eindpunt min of meer als kopstation is gebouwd en het doortrekken van de sporen door de aanwezigheid van de Berghaven niet mogelijk is, buigen de sporen naar Hoek van Holland Strand ter hoogte van het station af zodat een soort vork-station ontstaat.

In november 1945 komt de nachtboot Hoek van Holland - Harwich in de vaart en een jaar later gaat de Holland-Scandinavië Express rijden. Enkele jaren later vertrekken vanuit Hoek van Holland, in aansluiting op zowel de dag- als de nachtboot uit Harwich, diverse treinen naar een groot aantal Europese bestemmingen. Een groot aantal toeristen reist van en naar Engeland met treinen met sprekende namen als de TEE Rheingold, Nord-West Express, Austria Express, Hoek - Warszawa Express, Loreley Express en de eerder genoemde Holland-Scandinavië Express. Ook rijden in aansluiting op beide boten rechtstreekse sneltreinen naar Amsterdam.

In de loop van de jaren '80 komt een eind aan de meeste internationale treindiensten. Begin jaren '90 rijden nog drie internationale treinen in aansluiting op de veerboten van en naar Harwich. Eind mei 1992 worden de Colonia Express en Brittania Express opgeheven. De gewijzigde vertrektijden van de nachtboot en de gevolgen voor de omloop in Duitsland zijn hiervoor de belangrijkste redenen. In mei 1993 komt met het opheffen van de Hoek-Warszawa Express een eind aan de laatste internationale treindienst op de Hoekse Lijn. De rechtstreekse verbinding met Amsterdam bestaat nog tot december 2006.

Vanaf 15 mei 1935 is de gehele lijn elektrisch te berijden. Dit gebeurd in eerste instantie met treinstammen Materieel'24, bestaande uit drie rijtuigen. Vanaf september 1935 stromen de treinstellen Materieel'35 in, welke voor deze lijn bestemd zijn. Met de invoering van de elektrische dienst wordt ook een starre dienstregeling ingevoerd. Er wordt vanuit Rotterdam elk uur naar Hoek van Holland en naar Maassluis gereden. Het station Hoek van Holland Eindpunt heet vanaf dat moment Hoek van Holland Strand. Dit station wordt alleen in de zomer bediend. Deze situatie blijft zich voor doen tot 27 mei 1990. Vanaf dan gaan enkele treinen door rijden in de winter naar Hoek van Holland Strand. Met ingang van 1 september 1975 begint een proefbedrijf met de nieuwe SGM treinstellen. Er zijn hiervoor 10 treinstellen beschikbaar, met Materieel'46 als reserve. Er komen extra treinen te rijden die tot Maassluis West rijden. De inzet zou tijdelijk zijn in afwachting van de oplevering van de Zoetermeerlijn. Doordat het SGM goed beviel en er een vervolgbestelling kwam, werd het SGM vast ingezet op de Hoekse Lijn.

In 1899 werd in Hoek van Holland een derde spoor aangelegd. Dit spoor was een paar kilometer lang en sloot aan op het emplacement van Hoek van Holland. Hier waren diverse aansluitingen naar bedrijven aangelegd. Tussen 1903 en 1905 werd de spoorlijn verdubbeld. Op 7 april 1903 het deel Maassluis - Hoek van Holland, het deel Vlaardingen - Maassluis volgde op 9 november 1904 en op 15 augustus 1905 werd Schiedam - Vlaardingen dubbelsporig geopend. Tijdens deze aanleg van het dubbelspoor waren er ook twee haltes in de omgeving van Hoek van Holland geopend, Poortershaven en De Haak. In 1899 was eerder al de halte Nieuwlandsche Polder geopend. Vanaf Hoek van Holland Haven tot Eindpunt werd pas in 1926 het tweede spoor aangelegd, dit werd op 30 september 1926 geopend. In 1905 werd bij Hoek van Holland Eindpunt een aansluiting gemaakt op de WSM, Westlandsche Stoomtram. In 1912 werd een aansluiting op de WSM gemaakt bij Maassluis. Hierdoor was het mogelijk om wagons met tuinbouwproducten uit het Westland naar Rotterdam en verder af te voeren. In 1935 is het traject vanuit Schiedam naar Hoek van Holland geëlektrificeerd.

Voor de aanleg van de elektrificatie moesten de emplacementen van gewijzigd worden. Om de bovenleiding te kunnen dragen, werden driescharnierportalen geplaatst. Bij Maassluis en De Haak werden onderstations geplaatst. In Schiedam werd door het toegenomen verkeerd in 1959 nog een onderstation geplaatst bij kilometer 0.8. Op 25 april 1935 vond de eerste proefrit plaats. Op 13 mei 1935 volgde de opening en op 15 mei 1935 was de gehele dienst elektrisch te berijden. De eerste maanden werden acht treinstammen Materieel'24 ingezet. Vanaf het najaar 1935 stromen de nieuwe treinstellen Materieel'35 in, die hier de volledige dienst konden uitvoeren. In april 1944 werd het noordelijke spoor tussen kilometer 12.9 (Maassluis) en 22.0 (Hoek van Holland) verwijderd. In april 1947 werd het spoor weer aangelegd. In 1959 sluit de lijn aan op het nieuwe, verhoogde emplacement van Schiedam. In 1963 werden alle emplacementen gewijzigd en vereenvoudigd. Nadien werd de CVL besturing aangelegd met automatisch blokstelsel en relaisbeveiliging.