Lever's Zeep maatschappij - Vlaardingen in beeld en verhaal

Aan het einde van de jaren twintig bezit Jurgens margarinefabrieken in Schotland, Ierland en Engeland en heeft Lord Leverhulme 60% van de productie van zeep in het Verenigd Koninkrijk in handen.

Maar ondanks de recessie blijft het bedrijf uitbreiden: gedeeltelijk door de ontwikkeling van nieuwe producten in haar vaste markten en gedeeltelijk door bedrijven over te nemen om deel te nemen in opkomende categorieën zoals bevroren, en kant- en klare levensmiddelen.

Dit leidt tot de ontwikkeling van een ondernemingsstructuur waarbij lokale bedrijven van Unilever onafhankelijk werken en gericht zijn op de behoeften van de lokale markten. Na de oorlog raakt Unilever haar belangen kwijt in Oost-Europa als gevolg van nationalisatie en de door de Sovjet-Unie uitgeoefende controle. De Chinese markt heeft met soortgelijke problemen te maken.

Toch blijft Unilever zich in de veertiger jaren uitbreiden in de voedingsmiddelenmarkt. Nieuwe bedrijven met uiteenlopende productassortimenten worden verworven en er wordt geïnvesteerd in onderzoek en ontwikkeling van nieuwe materialen en productietechnieken.

Unilevers United Africa Company groeit snel door de productie van goederen voor verkoop in de pas onafhankelijk geworden Afrikaanse staten, waardoor het ontstaan van nieuwe lokale productiebedrijven wordt gestimuleerd. Intussen leidt de naoorlogse welvaart in Europa, bevorderd door de oprichting van de Europese Gemeenschap, tot een snelgroeiende consumptie en een stijgende levensstandaard.

Dankzij de onafgebroken stroom van wetenschappelijke ontwikkelingen, richt Unilever zich meer op technologie, en wordt Port Sunlight Research gebruikt als haar researchdivisie verantwoordelijk voor de Britse en Nederlandse laboratoria. Zij richt ook een researchgroep voor voedingsmiddelen in Nederland op, die vijftig jaar later het Unilever Health Institute zal worden – een ‘center of excellence’ op het gebied van voeding, gezondheid en vitaliteit.

Tijdens de vijftiger jaren worden nieuwe soorten voedingsmiddelen ontwikkeld, waarvan de visstick de beroemdste is, als directe reactie op de behoefte aan voedzame voedingsmiddelen met ingrediënten die beschikbaar komen in de nasleep van de rantsoenering na de oorlog. De marketing van sommige daarvan vindt plaats via een veelbelovend nieuw kanaal – commerciële televisie.

Halverwege de jaren zestig nemen de kansen om merken internationaal te laten groeien toe als gevolg van een herstructurering. Het beheer en de verantwoordelijkheid over de Europese winsten voor de grootste merken worden als gevolg daarvan overgeheveld van alleenstaande bedrijven naar op categorie gefocuste teams met de naam Coördinaties.

Captan Birthey, een advertentie uit de jaren zestig

De groei van grote winkels, waaronder supermarkten, is eveneens verantwoordelijk voor het verzwakken van de onderhandelingspositie van producenten.

Unilever blijft bedrijven voor consumentengoederen bouwen in bijvoorbeeld de transport- en verpakkingssectoren en maakt een grote stap voorwaarts in Noord-Amerika met de koop van National Starch. Gelukkig maakt de dochteronderneming United Africa Company grote winsten in het olierijke Nigeria, wat een compensatie vormt voor de kosten van bedrijven in Europa en de Verenigde Staten.

Maar terwijl Unilever zich blijft diversifiëren in de jaren zeventig, stopt het met het uitbreiden van de toeleveringsketen omdat leveranciers van derden groter worden en beter toegerust zijn om nevendiensten over te nemen.

Flora margarine uit de jaren zeventig.

Unilevers belangen omvatten kunststoffen, verpakkingen, tropische plantages en een scheepvaartmaatschappij, alsmede een breed assortiment voedingsmiddelen en producten voor huishoudelijke en persoonlijke verzorging.

Aan het begin van het decennium vindt er een drastische verandering van strategie plaats waarbij Unilever zich weer gaat concentreren op kernproductgroepen met sterke markten en een even sterk groeipotentieel. De nodige rationalisatie leidt tot grote acquisities en even grote verkopen, waaronder de verkoop van diervoeder-, verpakkings-, transportbedrijven en viskwekerijen .

Maar tegen 1989 is het resultaat, groei van kernactiviteiten, duidelijk zichtbaar.

Ook het besluit van Unilever om een groot aantal merken te verkopen of van de markt te halen en zich te concentreren op de merken met het grootste potentieel is hierin begrepen.

De herstructurering resulteert in vier kernactiviteiten: Huishoudelijke Verzorging, Persoonlijke Verzorging, Voedingsmiddelen en Chemische bedrijven. De nieuwe structuur staat onder leiding van een nieuw team, ExCo (het Executive Committee) en omvat 12 business-groepen, elk verantwoordelijk voor een combinatie van geografische en productgebieden.

Tijdens dit decennium creëert Unilever ook een duurzaam landbouwprogramma als gevolg van de groeiende druk vanuit milieugroepen en zorgen van de consument over de voedselketen. Daarna volgen al spoedig andere initiatieven voor duurzaam waterbeheer en het betrekken van vis uit duurzame bronnen.

Prijslijst van Cornetto uit 1990

De 21ste eeuw begon met de lancering van De Weg naar Groei – een strategie met als doel de onderneming om te vormen. Deze leidde tot meer overnames en tot rationalisering van productielocaties om zo ‘centres of excellence’ te creëren. Hierna volgde het programma One Unilever, waarmee de organisatie op één lijn werd gebracht onder één strategie die vereenvoudiging en effectiever gebruik van schaalgrootte als doel had.

In 2002 introduceerde ons zeepmerk Lifebuoy een voorlichtingsprogramma over hygiëne genaamd Swasthya Chetna. Dit programma heeft bijna 51.000 dorpen bereikt en een verschil gemaakt in de levens van 120 miljoen mensen in plattelandsgebieden in India.

In 2004 hebben we samen met andere organisaties de Ronde Tafel voor Duurzame Palmolie (RSPO) opgericht – een orgaan waarvan wij momenteel voorzitter zijn. In een poging een halt toe te roepen aan ontbossing, hebben we in 2008 aangekondigd dat we tegen 2015 al onze palmolie zullen betrekken uit duurzame gecertificeerde bronnen. In 2007 sloot Lipton een duurzame samenwerking op het gebied van thee met de Rainforest Alliance.

Daarbij kondigden we aan dat we tegen 2010 alle thee voor onze theezakjes van Lipton Yellow Label en PG Tips in West-Europa zullen betrekken van plantages met een certificering van de Rainforest Alliance en dat dit tegen 2015 voor alle theezakjes van Lipton wereldwijd zal gelden.

Nu het eerste decennium van de 21ste eeuw ten einde is, heerst er wereldwijd een ongekende economische onzekerheid. Unilever ontstond ten tijde van de crisis in de jaren 30 van de vorige eeuw en heeft sindsdien heel wat economische en financiële crises het hoofd moeten bieden. Omdat we in staat zijn snel te reageren op snel veranderende marktomstandigheden zullen we sterker dan ooit tevoren uit deze recessie komen.

Ben & Jerrys, Chunky Monkey 2008

Geschiedenis     Beeld en geluid